بازنما/تذکر و توضیحی بر یک نوشته | کانون سردفتران و دفتریاران

تذکر و توضیحی بر یک نوشته

احمد وحیدی‌قزوینی[1]

در ویژه‌نامه ماهنامه «کانون» زیرعنوان «ویژه یکصدمین» مطلبی با عنوان ”تاریخچه حقوق ثبت در ایران“ به قلم همکار ارجمند و گرامی جناب آقای محمد‌علی اختری نگاشته شده است که البته مقاله‌ای تحقیقی و تا حدودی جامع به‌نظر می‌رسد.

اما در فرازی از آن آمده است: ” تا سال 1354 سران دفاتر اسناد رسمی و دفتریاران فاقد حقوق بازنشستگی و خدمات تأمین اجتماعی! بودند ولی از سال 1354 ...... الخ“. به‌نظرم رسید نویسنده محترم دچار سهوالقلم گردیده‌اند و لابد فراموش کرده‌اند که: دفاتر اسناد رسمی یعنی آقایان سردفتران اسناد رسمی قبل از اصلاح و تصویب قانون‌مالیات‌های‌مستقیم مصوب 28/12/1345 نسبت به کل مالیات‌های وصولی در دفاتر اسناد رسمی به‌میزان شش درصد به‌عنوان حق‌الزحمه وصول و ایصال مالیات کسر و برداشت می‌نمودند. و البته بقیه آن را ضمن قبوض مخصوص در لیست‌های باریک و طویلی به دارایی‌های محل ارسال می‌نمودند و عملکرد خود را از این بابت در دفاتر مخصوص مالیاتی ثبت و نگهداری می‌کردند. (که بعداً یک درصد حق تمبر مالیاتی موضوع مواد 212 و 213 قانون مزبور نیز به آن اضافه گردید و حق تمبر چون نسبت به آن تمبر الصاق و ابطال می‌گردید، در دفتر تمبر جداگانه‌ای غیر از دفتر درآمد و تمبر حق‌الثبت درج و حساب آن نگهداری می‌شد و البته نسبت به آن هم حق‌الزحمه سردفتر کسر می‌گردید.) با این توضیح که بعدها با تهیه و توزیع فرم‌های معروف به فرم 157 نحوه وصول و ایصال مالیات‌ها تغییر‌کلی یافته ولی در هر صورت موضوع حق‌الزحمه و حق بیمه به‌نحوی‌که ذکر خواهد شد ثابت و مستقر می‌بود. باری بعد از تصویب و اصلاح قانون مالیات‌های مستقیم از اول فروردین‌ماه 1346 حق‌الزحمه مزبور طبق قانون جدید از شش درصد به هشت درصد افزایش یافت که به‌موجب ماده 165 قانون مزبور و اصلاحی مصوب سال 1348 آن مقرر گردید؛ 4 درصد از 8 درصد حق‌الزحمه وصولی در حساب مخصوص خزانه‌داری کل (حساب 708 خزانه) به‌منظور ایجاد بیمه و بازنشستگی سردفتران و دفتریاران متمرکز گردد که در اجرای تبصره 2 ماده 165 مزبور آیین‌نامه بیمه و بازنشستگی و درمانی سردفتران توسط وزیران وقت دادگستری و دارایی به‌شماره 5304/7 ـ 11/8/1350 تصویب [2] و به‌منظور اجرای وظایف سردفتران (موضوع ماده 4 آیین‌نامه مزبور) در همان ایام توسط کانون سردفتران به ایشان ابلاغ گردید و خدمات درمانی سردفتران و دفتریاران و خانواده‌های تحت تکفل‌شان در همین تاریخ آغاز گردید و بازنشستگی سردفتران و دفتریاران واجد‌الشرایط هم از همین زمان آغاز شد. نهایت اینکه چون به‌شرح ماده 4 آیین‌نامه بعضی از سردفتران بایستی بدهی‌های معوقه خود را از 1/1/1346 تصفیه می‌نمودند، احتمالاً برقراری حق بیمه و بازنشستگی بعضی از همکاران موکول به این تصفیه شده باشد، مضافاً اینکه اخیراً از یکی از همکاران شنیدم که در کانون گویا برای بعضی از سردفتران یا وراث ایشان که بعد از تاریخ 1/1/1346 کناره‌گیری یا فوت نموده‌اند مستمری بازنشستگی به استناد قانون مزبور برقرار گردیده است که اگر چنین بوده باشد اقدامی بسیار پسندیده بوده است. لذا به‌نظر می‌رسد که مبدأ برقراری حق بیمه و بازنشستگی و خدمات درمانی سردفتران و دفتریاران حداقل سنوات 1350 یا 1351 و با شرح اخیر 1346 خورشیدی بوده باشد و نه ابتدای سال 1355 که تاریخ اجرای قانون اخیر دفاتر اسناد رسمی است. اصولاً قانون دفاتر اسناد رسمی و کانون سردفتران و دفتریاران مصوب 1354 سوای از قانون و آیین‌نامه بیمه و بازنشستگی است که در ذیل قانون مالیات‌های مستقیم تصویب گردیده است. البته بعضی از موارد از قبیل ماده 69 در قانون دفاتر اسناد رسمی در‌خصوص بازنشستگی سردفتر گنجانده شده است.

اما مطلب دیگر، آن قسمتی است که اعضای ادوار مختلف هیئت مدیره کانون را معرفی می‌نمایند که از هیئت اولیه تصفیه که در اجرای مصوبه شماره 54418 ـ 13/6/1358 منتشره در شماره 10074 ـ 2/7/1358 روزنامه رسمی کشور، از طرف آقای حسین شهسوارانی ریاست وقت سازمان ثبت به آقای احمد صدر حاج‌سید‌جوادی وزیر وقت دادگستری، معرفی شدند و سپس با احکام صادره سازمان ثبت در مقام اعضای هیئت تصفیه و بالمآل هیئت مدیره موقت کانون سردفتران و دفتریاران مستقر گردیدند، نامی نمی‌برند و گویا فراموش فرموده‌اند که مرحوم مبرور حضرت حجڑ‌الاسلام‌و‌المسلمین آقای حاج شیخ ابوالحسن بلاغی در معیت مرحومان مغفوران آقایان سید‌حسین فروغی و هادی مدرس‌‌سبزواری و ارجمند گرامی آقای حاج بهمن آقا رضاخانی (اعضای سردفتران) و مرحوم سید‌جواد یاقوتی و دوست و همکار ارجمند آقای محمد‌تقی شجاعی و نیز این بنده (اعضای دفتریاران) که همگی به‌عنوان اعضای هیئت تصفیه با شرط خاص مقرر در قانون مزبور انتخاب و معرفی گردیدیم که مقرر بود نامبردگان در مدت شش ماه نسبت به انجام امر تصفیه اقدام و بلافاصله به برگزاری انتخابات هیئت مدیره کانون مبادرت نمایند که از قلم افتاده بود که البته سخن بسیار است که؛ این زمان بگذار تا وقت دگر.

[1]. سردفتر بازنشسته دفتر اسناد رسمی 5 تهران.

[2]. فصل دوم: آیین‌نامه اجرای بیمه سردفتران اسناد رسمی و دفتریاران کشور (11/8/50) تکالیف کانون سردفتران تهران و سردفتران کشور

ماده دوم ـ از تاریخ تصویب و ابلاغ این آیین‌نامه اجرای کلیه مقررات مربوط به بیمه سردفتران اسناد رسمی و دفتریاران کشور به‌عهده کانون سردفتران تهران گذارده می‌شود.

ماده سوم ـ کانون سردفتران تهران مکلف است پس از تصویب و ابلاغ این آیین‌نامه بلافاصله در بانک ملی ایران حساب بیمه مذکور در بند (ب) ماده یک را افتتاح و به‌وزارتین دادگستری و دارایی و دفاتر اسناد رسمی شماره آن حساب را اعلام نماید.

ماده چهارم ـ با توجه به ماده 165 اصلاحی قانون مالیات‌های مستقیم سردفتران اسناد رسمی کشور مکلف‌اند حق بیمه موضوع ماده مذکور را ظرف مهلت‌های مقرره برای پرداخت مالیات و حق تمبر به‌حساب خزانه‌داری کل واریز نمایند.

علاوه بر این بدهی خود را از این بابت که از اول فروردین ماه 46 پرداخت نکرده‌اند ظرف مدت سه ماه از تاریخ تصویب این آیین‌نامه به‌حساب خزانه‌داری کل پرداخت نمایند.

سردفتران کشور موظف‌اند ظرف دو ماه از تاریخ ابلاغ این آیین‌نامه آمار صدی چهار حق بیمه وصولی از اول فروردین ماه سال 1346 تا تاریخ مزبور را (اعم از مالیات و حق تمبر) به تفکیک به دفتر کانون سردفتران تهران ارسال دارند.

آدرس كانال ما در پيام رسان ها

	تلگرام	@notary_ir

	اينستاگرام	notary.ir

	آپارات	notary_ir